۱۳۸۹ شهریور ۲۴, چهارشنبه

آيا انسانها با هم برابرند؟


براي پاسخ درست به اين پرسش نخست بايد مشخص شود كه منظور از برابري چيست يا بعبارتي ديگر در ذهن مطرح كننده اين سوال، برابري به چه معني و مفهومي اطلاق مي شود. پر واضح است كه از لحاظ مشخصه هاي ژنتيكي و فيزيكي مانند جنسيت، نژاد، رنگ پوست و غيره انسانها تفاوت هاي زيادي دارند. يكي زن است ديگري مرد، يكي سياه است ديگري سفيد، يكي كوتاه است ديگري بلند، يكي عرب است ديگري اسلاو و ...... و هزار و يك دسته بندي و فرقه سازي ديگر.
از لحاظ روحي و رواني هم اينگونه تمايزها و گوناگوني در انسانها بسيار به چشم مي خورد كه خود ريشه در مشخصه هاي ژنتيكي، محل جغرافيايي زندگي و رشد و نموي آنها و ساير پارامترهاي اكتسابي متاثر از محيط دارد. در مجموع مي توان اينگونه اظهار نظر نمود كه از لحاظ مولفه هاي اكتسابي، انسانها بسيار متفاوتند كه اين مولفه ها خود متاثر از شرايط جغرافيايي، اجتماعي و فرهنگي محيطي است كه انسانها در آن رشد كرده و شخصيتشان شكل مي گيرد.
شايد بهتر باشد اين سوال بدين شكل مطرح شود كه آيا اين وجوه تمايز و تفاوتها مي تواند بهانه و دستاويزي براي پايمال كردن حقوق اوليه انسانها باشد؟ آيا حقوق بشر جهان شمول است و شامل همه ابناي بشر مي شود يا اينكه برخي از انسانها از دايره بشريت خارج هستند و داراي هيچ حق و حقوقي نمي باشند؟ آيا قانون جنگل يعني توفق قوي به ضعيف به جوامع انساني نيز قابل تعميم مي باشد و اين سرنوشت محتوم انسان ضعيف و ناتوان است كه راهي جز نابودي ندارد و از آن گريزي هم نيست؟
به دور از هر پيشينه فكري و عقيدتي خداباورانه اي، نمي توان براي برتري نژادي، قومي، جنسيتي و يا هر قسمي ديگر، هيچ نشانه و برهان عقلي يا منطقي يافت. نتيجه هيچگونه تحقيقات علمي و پژوهشي تاكنون ما را بسوي اينگونه خود برتربيني هاي مختلف رهنمون نشده است. بطور مثال درست است كه هوش و ذكاوت ذاتي است و به پارامترهاي ژنتيكي انسان بستگي دارد اما همين مشخصه انساني نيز با تغذيه مناسب، قابليت بهره وري بيشتر را دارد. در همه انسانها استعداد قابليت شكوفايي و باروري دارد و تحت شرايط اجتماعي و فرهنگي مناسب رشد مي كند. چه بسا كه استعداد خيلي از آدميان بدليل فقر اقتصادي و فرهنگي حاكم بر جوامع آنان در نطفه خفه شده و به هيچ وجه امكان بروز و رشد نمي يابد. بطور مثال زيبايي و قدرت بدني درست است كه به ژنتيك انسانها بستگي دارد، اما اين مولفه ژنتيكي هم همواره ثابت و بدون تغيير نيست. خيلي از مشخصه هاي ژنتيكي مثل طول قد با تغذيه مناسب و ورزش قابليت اصلاح و بهينه شدن دارند. مثلا ژاپني ها در طول چندين دهه توانسته اند با اصلاح ژنتيكي طول قد خود را افزايش دهند و خود را از جرگه ملل كوتاه قد خارج كنند.
حقوق بشر كه از ديرباز بحث رايج بين روشنفكران و انديشمندان جهان بوده است، بر اصل حق مداري انسان تاكيد دارد نه بر تكليف مداري انسان نسبت به خدا(نگرش دين و مذهب) يا انسان نسبت به انسان(نگرش استبداد يا استعمار). اعلاميه جهاني حقوق بشر كه بر گرفته از منشور ملل كوروش بزرگ است، كف حقوق اساسي انسانها را بر مي شمارد و همه ملل و دول دنياي متمدن را به رعايت موازين آن فرا مي خواند. از جمله اين حقوق عبارتند از حق حيات، آزاد زندگي كردن و آزاد زيستن، حق آزادي برگزيدن دين و مذهب، حق آزادي بيان و قلم، حق محاكمه عادلانه و منصفانه، ممنوعيت آزار و شكنجه انسانها بهردليل عقيدتي، سياسي و غيره.

هیچ نظری موجود نیست: